Teoretycznie o miejscach pamieci (UMK)

Gra miejska „Studenci UMK wobec miejsc (nie)pamięci”

W literaturze przedmiotu pojęcie tożsamości częstokroć stosowane jest zamiennie z terminami identyfikacja i świadomość. Prawidłowość ta wynika z tego, iż niemożliwe byłoby zbudowanie przez jednostkę własnej tożsamości bez określenia przez nią względnie stabilnej świadomości siebie i swojego miejsca w świecie, czyli bez wystąpienia samoidentyfikacji/samoświadomości1. Na formułowanie się tożsamości osobniczej duży wpływ ma również tożsamość społeczna, która kształtuje się poprzez funkcjonowanie człowieka w różnych rolach społecznych i zajmowanie przez niego określonych pozycji w zbiorowości2. Tożsamość społeczną rozumieć można jako wzajemnie powiązaną i zintegrowaną całość treści życia duchowego, poglądów, wartości, idei, postaw i przekonań charakterystycznych dla danej zbiorowości, grupy społecznej czy też społeczeństwa w całości; należą do niej także pewne utrwalone, zinstytucjonalizowane przejawy aktywności i wytwory społeczne, nauka, sztuka, etyka, itp. Pobierz dokument.

Od miejsc pamięci narodowej do miejsc żywej pamięci – implikacje dla andragogiki 

Kulturę XXI wieku wyróżnia paradoksalność. Z jednej strony w niespotykanym dotąd stopniu nasycona jest produktami przeznaczonymi do szybkiej konsumpcji, a przy tym cechuje ją tymczasowość i relatywizm, które sprzyjają wykorzenieniu z miejsca i czasu (Melosik, 2001, s. 31-47; Musiał, 2011, s. 52). Z drugiej jest „czasem pamięci” (Nora, 2001, s. 37), w którym pamiętanie i upamiętnianie stało się wręcz modne (Traba, 2009, s. 66). Zdaniem Sławomira Kapralskiego (2010), żyjemy „w społeczeństwach w znacznej mierze ogarniętych amnezją, które jednakże rozwijają i pielęgnują rozmaite pasje i obsesje związane z pamięcią” (s. 20). Funkcjonujemy w kulturze posługująca się przede wszystkim „krótkim czasem”, czasem teraźniejszości, rozumianej jako seria następujących po sobie równie „ważnych – nieważnych” momentów, czego znakomitym przykładem są serwisy informacyjne (Szpociński, 2008, s. 18), a jednocześnie najbardziej zarchiwizowanej. Pobierz dokument.

Miejsca pamięci w edukacji obywatelskiej

Człowiek epoki globalnej jest skoncentrowany na sobie. Uparcie poszukując własnej tożsamości, coraz częściej zapomina o wspólnotowości i daleki jest od kwestionowania dychotomii: państwowe – prywatne. Katalizatorami dla tego typu zachowań są atrybuty współczesności: »natychmiastowość«, zmienność, czy też relatywizm (Melosik, 2001, s. 31- 47), które prowadzą do „prywatyzacji życia” (Bauman, 2012, s. 17) oraz sprzyjają alienacji społecznej i indywidualizacji prowadzącej do egotycznej dbałości o własny komfort nawet kosztem innych. W tym kontekście ważne jest uświadomienie jednostce, że jest częścią demokratycznej społeczności, który wymaga od obywateli postawy zaangażowanej, dokonywania świadomych wyborów oraz generowania poczucia odpowiedzialności za dobro wspólne. Pobierz dokument.

Zapraszamy do pobrania wskazówek bibliograficznych do dalszych poszukiwań.

Comments are closed.